Όσο περνάει ο χρόνος, αντιλαμβάνομαι ότι γίνομαι λιγότερο απόλυτη. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας των εμπειριών που αποκτώ και της αναγκαστικής προσαρμογής στις συνθήκες, αλλά επίσης επειδή έχω δει πράγματα που δεν περίμενα. Τόσο για τον εαυτό μου όσο και για τους γύρω μου. Σιγά-σιγά κατάλαβα ότι η εμφάνιση ενός ανθρώπου δεν αντικατοπτρίζει απαραιτήτως την πραγματική του φύση. Αυτή η διαφορά είναι τόσο δυσδιάκριτη όταν είμαστε μικροί, που συνήθως μας διαφεύγει εντελώς. Το λυπηρό είναι ότι μπορεί να μην καταλάβουμε ποτέ ποιος είναι ο χαρακτήρας των ανθρώπων που έχουμε γύρω μας, και ούτε καν ο ίδιος μπορούμε να καταλάβουμε ποιος είμαστε όντως, αν δεν έχουμε αντιμετωπίσει δυσκολίες και δούμε τι μένει πίσω μας. Έτσι, με την πάροδο του χρόνου, άρχισα να εκτιμώ τα δύσκολα, γιατί μέσω αυτών γνώρισα καλύτερα τον εαυτό μου. Κυρίως, κατάλαβα την πραγματικότητα και έπεσα από την νεανική πλατφόρμα που είχα χτίσει. Ανακάλυψα τα αδύνατα σημεία μου και έγινα πιο ανεκτική ακόμα και στα αδυναμότερα σημεία των άλλων.
Το να γνωρίσω συντηρητικούς “αναρχικούς”, ανοιχτόμυαλους “συντηρητικούς”, άταλαντους καλλιτέχνες, καλλιτεχνικούς δημόσιους υπαλλήλους, τρελούς ψυχολόγους και λογικούς ασθενείς, με έκανε να κατανοήσω πόσο δύσκολο είναι να διακρίνεις την αλήθεια. Ακόμα και για τον εαυτό μου, υπήρχαν πράγματα που νόμιζα πως ισχύουν, αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν έτσι. Είναι παράδοξο να είμαστε τόσο ανοχύροι με τον εαυτό μας και τόσο αυστηροί με τους άλλους, ειδικά όταν η αλλαγή για όλους μας είναι τόσο δύσκολη. Δεν έχει να κάνει με την έλλειψη θέλησης ανθρώπων να βελτιωθούν. Τα λάθη και οι παγίδες είναι απλά πάρα πολλά. Όπως είπε ο Σωκράτης, “άπειρες οι οδοί της κακίας, αλλά μία η οδός της αρετής”. Όταν υπάρχουν τόσο πολλοί λανθασμένοι δρόμοι, πρέπει να δοκιμάσουμε πολλούς πριν βρούμε αυτόν που είναι ο σωστός για εμάς. Ακόμα και τότε, δεν είναι εύκολος να τον διανύσεις.
Δεν νομίζω ότι έχουμε απομακρυνθεί από τον αρχικό μας στόχο. Πιστεύω ότι ο πολιτισμός μας είναι μια συνεχής προσπάθεια να βρούμε τον σωστό δρόμο, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα φτάσουμε στη χρυσή ανεξέλεγκτη ευτυχία. Αυτή η ιδέα του φάρου που μας δείχνει το ιδανικό είναι παρούσα πάντα, παρά την ομίχλη και τις καταιγίδες. Είναι η μοναχική μοίρα της ανθρώπινης φύσης, η έλξη προς το νοητό φως. Αν και είναι μακριά, δεν σβήνει ποτέ. Αυτός ο φάρος αντιπροσωπεύει την αθάνατη ελπίδα και τη σταθερότητα που κρατάμε μέσα μας.
Καθώς αναζητούμε την αρετή και προσπαθούμε να βρούμε τον αληθινό ευατό μας, αντιλαμβανόμαστε την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης. Παρά τις δυσκολίες, ο αγώνας αυτός μάς συνεπαίρνει βαθιά. Παρόλο που δεν έχουμε ακόμα φτάσει στον τελικό μας στόχο, όλοι έχουμε αυτό τον φάρο της ελπίδας αναμμένο μέσα μας. Είναι το σύμβολο της αυθεντικής φύσης μας και της επιθυμίας μας να επιτύχουμε το ανώτερο.
