Η ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε είναι κρίσιμη για την καλή υγεία μας. Πρόσφατα, υπάρχουν νέα δεδομένα που δείχνουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει επιπτώσεις στην υγεία μας ακόμη και σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις από ό,τι πιστεύαμε παλαιότερα.
Κάθε χρόνο, η ατμοσφαιρική ρύπανση εκτιμάται ότι προκαλεί εκατομμύρια θανάτους και μειώνει τη διάρκεια ζωής. Σήμερα, η επίπτωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σχετίζεται με παγκόσμιους κινδύνους όπως η ανθυγιεινή διατροφή και το κάπνισμα.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον κίνδυνο από καρδιαγγειακές παθήσεις, αναπνευστικά νοσήματα και καρκίνο του πνεύμονα, με αυξανόμενα σημάδια και επιπτώσεις σε άλλα συστήματα του ανθρώπινου σώματος.
Επιπλέον, οι ασθένειες που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση έχουν σημαντικό οικονομικό κόστος. Γι’ αυτό, κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο εργάζονται για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και τη μείωση των επιπτώσεων στη δημόσια υγεία και το κόστος που συνεπάγεται η ατμοσφαιρική ρύπανση.
Προειδοποίηση για την έκθεση στα σωματίδια σκόνης
Εξαιτίας των πρόσφατων καιρικών συνθηκών, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία επισημαίνει ότι η έκθεση στα σωματίδια σκόνης μπορεί να απειλήσει την υγεία μας με παρόμοιο τρόπο με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Έρευνες έχουν δείξει ότι κατά τη διάρκεια αμμοθύελλας αφρικανικής σκόνης, αυξάνονται οι θάνατοι και οι ασθένειες που σχετίζονται με καρδιαγγειακά προβλήματα. Ειδικότερα, οι επισκέψεις σε επείγοντες ιατρούς λόγω καρδιαγγειακών παθήσεων αυξήθηκαν κατά 26% κατά τη διάρκεια των επεισοδίων σκόνης, ενώ οι εισαγωγές για ισχαιμική καρδιοπάθεια ήταν 16% έως 21% υψηλότερες.
Από παθοφυσιολογικής άποψης, τα σωματίδια σκόνης που εισπνέονται και κατακλίνονται στους πνεύμονες αντιδρούν με τα ενυδρά και τους ιστούς του ανθρώπινου σώματος και στη συνέχεια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος. Οι συγκεντρωμένες σκόνες αυξάνουν την καρδιακή συχνότητα, τη μέση αρτηριακή πίεση και μειώνουν την καρδιακή συσταλτικότητα.
Επιπλέον, η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί αγγειοσύσπαση και αυξημένη αρτηριακή πίεση, μαζί με φλεγμονές αντιδράσεις στην περιοχή της καρδιάς και των αγγείων, που οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων για 4-5 ημέρες μετά την έκθεση στην αφρικανική σκόνη.
Επιπλέον, οι τοξικές ιδιότητες των σωματιδίων σκόνης μπορούν να επηρεαστούν από τον συνδυασμό με ρύπους από βιομηχανικές περιοχές, καθώς και από τις διάφορες διαδρομές μεταφοράς τους.
Η πληροφορία για τις καταιγίδες σκόνης, που τώρα είναι πιο προσβάσιμη μέσω εδάφιων παρατηρήσεων, μαθηματικών μοντέλων και δορυφορικής παρακολούθησης, μας επιτρέπει να διερευνήσουμε περισσότερο τις επιπτώσεις τους στην υγεία, συνεργαζόμενοι τους γιατρούς με τους περιβαλλοντολόγους, καθώς ο παγκόσμιος χαρακτήρας του προβλήματος απαιτεί παγκόσμια απάντηση.
Ψήφισμα για την ποιότητα του αέρα και την υγεία
Από το 1987, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για την ποιότητα του αέρα με βάση την υγεία, με σκοπό να βοηθήσει τις κυβερνήσεις και τους πολίτες να μειώσουν την έκθεση τους στην ατμοσφαιρική ρύπανση και τις αρνητικές επιπτώσεις της. Το 2015, η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας ενέκρινε ένα ψήφισμα που αναγνωρίζει την ατμοσφαιρική ρύπανση ως παράγοντα κινδύνου για μη μεταδοτικές ασθένειες, όπως η καρδιαγγειακή νόσος, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, το άσθμα και ο καρκίνος, αλλά και το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται.
Γιώργος Κοχιαδάκης
Καθηγητής Καρδιολογίας
Πρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας
Κοσμήτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης
Πηγή
