Μια ανακάλυψη μεγάλης ιστορικής σημασίας έκανε πρόσφατα μια διεθνής έρευνα στη Σαντορίνη. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν μια υποβρύχια έκρηξη που συνέβη το 726 μ.Χ. και ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πίστευε μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature Geoscience» και διαφέρουν από τις επίσημες πληροφορίες που είχαν για την ιστορία του ηφαίστειου της Σαντορίνης.
Η αποστολή ονομάζεται International Ocean Discovery Program και αποτελείται από επιστήμονες από διάφορες χώρες. Με επικεφαλής τον Γιόνας Πράιν από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και την αναπληρώτρια καθηγήτρια Εύη Νομικού από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, η ομάδα πραγματοποίησε υποθαλάσσιες γεωτρήσεις μέχρι βάθος 160 μέτρων μέσα στην καλδέρα της Σαντορίνης. Αυτές οι γεωτρήσεις αποκάλυψαν υποβρύχιες αποθέσεις ελαφρόπετρας που κατά τη χρονική σειρά τους αντιστοιχούν στο 726 μ.Χ. και συμβαδίζουν με τις ιστορικές αναφορές για μια υποβρύχια έκρηξη.
Αυτή η έκρηξη ήταν γνωστή, αλλά θεωρούνταν πολύ μικρή μέχρι σήμερα. Ωστόσο, η έρευνα αποκάλυψε ότι αυτή η έκρηξη παρήγαγε τεράστιες ποσότητες ελαφρόπετρας που κάλυψαν τη θάλασσα σε μια τεράστια περιοχή μέχρι τις ακτές της Μικράς Ασίας, περίπου 400 χιλιόμετρα μακριά. Η έκρηξη αυτή πρέπει να συνέβη κυρίως κάτω από την επιφάνεια του νερού, αφού δεν έχουν εντοπιστεί υπολείμματά της στην ξηρά. Το στρώμα ελαφρόπετρας μπορεί να αποτελείται από έως και 3,1 κυβικά χιλιόμετρα υλικού και η έκρηξη να είχε μέγεθος έως και VEI 5.
Αυτή η νέα έρευνα αμφισβητεί την επικρατούσα γνώση για τις ηφαιστειακές φάσεις της Σαντορίνης. Μέχρι σήμερα, θεωρούνταν ότι η φάση ανανέωσης του ηφαιστείου μετά τη μινωική έκρηξη ήταν ικανή μόνο για μικρές εκρήξεις. Ωστόσο, οι πρόσφατες γεωτρήσεις αποκάλυψαν ένα στρώμα ελαφρόπετρας πάχους 40 μέτρων, που δείχνει ότι το ηφαίστειο ήταν ικανό για μεγαλύτερες εκρήξεις κατά τη διάρκεια της φάσης αυτής. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι η έκρηξη του 726 μ.Χ. ήταν 30 φορές μικρότερη από τη μινωική έκρηξη, και δεν υπάρχει ένδειξη ότι μια τέτοια έκρηξη θα συμβεί ξανά στο μέλλον.
Αυτή η ανακάλυψη έχει σημαντικές επιπτώσεις για την εκτίμηση του ηφαιστειακού κινδύνου. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη στις εκτιμήσεις και την αξιολόγηση της ηφαιστειακής επικινδυνότητας. Επιπλέον, αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι τα παγκόσμια αρχεία ηφαιστειακών εκρήξεων είναι ελλιπή όσον αφορά τις εκρήξεις κάτω από τη θάλασσα. Η αναγνώριση των επικίνδυνων εκρήξεων στα πρώτα στάδια κατασκευής μιας καλδέρας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη στρατηγικών μείωσης του κινδύνου σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Πηγή
